WAT IS ZEEWIER?

Zeewier is de groepsnaam van wieren die in zee of zout water leven.  Wier is een soort alg. Het heeft geen wortels zoals planten op het land, maar grijpt zich met hechtorganen vast op rotsen, stenen of schelpen.
Je hebt wieren in allerlei soorten en maten, van dunne draadvormige tot dikke bladvormige wieren. Sommige hebben zelfs stengels met bladeren of kunnen gas vasthouden om omhoog te drijven.
Er bestaan drie “kleuren” wieren: groenwieren, bruinwieren en roodwieren.

3 soorten WIEREN: Groene – rode en bruine wieren

Groenwieren zijn groen gekleurd, maar om te leven hebben ze rood licht nodig. Het rode deel van het zonlicht schijnt niet zo diep in het water. Daarom groeien groenwieren alleen dicht onder het wateroppervlak. Ze groeien snel en hun bladgroen lijkt erg op dat van landplanten, biologen denken daarom dat het hun voorouders zijn! Er bestaan misschien wel 1800 verschillende soorten groenwier. Zeesla, rotswier, vederwier en borstelwier zien er allemaal anders uit.

ROODwieren Dieper in de zee groeien bruin-en roodwieren.

Deze wieren kunnen van blauw en groen licht gebruik maken, dat verder het water in kan komen. Rode wieren zijn roodgekleurde algen en hebben vaak veel vertakkingen, of zijn juist blad- of korstvormig. Sommige soorten, zoals nori, eten wij in de sushi. Iers mos (agar) wordt als carrageen gebruikt, een verdikkingsmiddel in voedsel en papier.
Kalkroodwieren hebben kalk in hun weefsel en helpen daarmee bij het (sterker) maken van koraalriffen. Met 6200 verschillende soorten is dit het meest voorkomende wier. Ook in Nederland komen rode wiersoorten voor zoals dulse, buiswier, knoopwier, koraalwier, rood darmwier, hoorntjeswier, en tongwier.

.

BruiNwieren hebben ook veel vertakkingen, bladeren en stengels.

Bruine wieren komen alleen voor in zee. De grootste zeewieren op aarde zijn bruinwieren: de reusachtige kelp (Laminaria) bijvoorbeeld kan wel 70 (of 50?)  meter lang worden!  Langs de westkust van Noord- en Zuid-Amerika vormen kelpwieren complete onderwater-bossen. De dieren die er leven gebruiken het kelp als schuilplaats, als voedsel of om te jagen. Zeeleeuwen en zeeotters verschuilen zich tussen het kelp voor orka’s en haaien. Maar ze vinden er ook hun voedsel; kleine vissen, schelpdieren, zeesterren en zee-egels.

Kombu, wakame, zeespaghetti, kelp, arame, hijiki, zee palm en blaaswier zijn de bekendste bruine zeewieren. In totaal zijn er 1800 verschillende soorten bruinwier.  80 daarvan komen ook in Nederland voor.

Knotswier, ascophyllum nodosum – een knots van een wier!

Hoog op de kust ligt een mooi stevig lang Bruinwier (ca. 1,5 meter), wat er een beetje uitziet als lange veters met frutsels eraan. Aan die veters zitten dikke drijfblazen (knotsen, vandaar de naam), waarmee dit wier onderwater mooi rechtop kan staan.
Veel wieren worden maar 1 jaar oud, anderen kunnen 3 of 4 jaar oud worden, maar Knotswier kan wel 10 jaar oud worden. En zijn houvast, het stukje van dit wier wat stevig vastzit aan een rotsblok, steen of oester, kan zelfs wel 100 jaar oud worden, respect!

En jij kan zelf zien hoe oud knotswier is:

1. Je pakt dan een streng en telt het aantal drijfblazen. Deze zijn heel stevig, ongeveer 4 cm groot en als je erin knijpt voel je dat er lucht in zit. Als ze zacht zijn dan knijp je in de vruchtblaasjes van ca. 1,5 cm groot, waarmee het wier zich voortplant. Dit zijn dus geen drijfblazen en tellen niet mee.
2. Gelukt? Tel bij dat getal 2 jaar op (de eerste 2 jaar groeien er nog geen drijfblazen in knotswier) en je weet hoe oud het wier is!

Op deze foto zie je de grote drijfblazen en vruchtblazen door elkaar.

Zeewier-tover-truc

Wat heb je nodig?
glazen schaal
gekookt water
Bruinwier (Knotswier, Japans bessenwier, Gezaagde zee-eik, of een wier wat jij op het strand vindt, dan wordt het een experiment)

Wat doe je?
Giet het hete gekookte water in een schaal en laat het zeewier er voor een deel in zakken. Je tovert een andere kleur tevoorschijn, frisgroen!
Ook gek is dat de groene kleur weer wegtrekt als je het laat liggen.
In Bruinwieren zitten zowel groene als bruine pigmenten.
Van de schrik komen de groene pigmenten aan de oppervlakte, maar ze gaan ook weer naar hun oude plekje. Dan is je wier gewoon weer bruin.
Als je een heerlijk zeewier-soepje maakt dan zie je dat groen-effect ook. Maar na langer koken verdwijnt het frisgroen weer.
In de winkel vind je ook groen zeewier als salade. Dit is ook vaak een Bruinwier wat na een gekookt bad, een ijsbad heeft gehad. Dan blijft het er wel smakelijk groen uitzien. Proeven!

Met dank aan WildWier.