Onder water staan er geen huizen en groeien er geen bossen, toch?  Dat dacht je maar!  Veel vissen wonen in en om koraalriffen. Dat zijn een soort enorme levende “flatgebouwen” waar algen in wonen. Andere vissen hebben hun huisje gemaakt in mangroven. Dat zijn bomen die langs de kust met hun wortels in het zee water staan. Bijzonder hè?

Wat is koraal?

Koraal is iets heel bijzonders. Het is eigenlijk een plant, een dier en een steen tegelijk. Een koraalrif wordt gemaakt door ontelbare koraaldiertjes, ook wel poliepen genoemd. Deze poliepen bouwen skeletten van kalk om zichzelf te beschermen. Als de poliepen dood gaat, blijft het skelet achter. Deze koraalskeletjes vormen de ondergrond voor weer nieuwe koraalpoliepen. Een koraalrif kan op deze manier groeien en tientallen tot honderden meters hoog worden.

 

 

Dat is ook de bedoeling!  In de poliepen leven kleine algen, deze heten zoöxanthellen. Zij geven het koraal een prachtige kleur en geven het voedingsstoffen en zuurstof. De zoöxanthellen hebben zonlicht nodig om te groeien en te leven, net als planten. Maar als het koraalrif heel groot wordt kan de zeebodem onder het zware gewicht een beetje inzakken. Om dicht genoeg bij het zonlicht te komen, moet het rif steeds naar boven blijven groeien. Koralen “vechten” soms zelfs met elkaar om het licht en de ruimte, ze scheiden dan gifstoffen uit naar elkaar. Zo zie je dus dat koralen echt leven en tegelijk zo hard als (kalk)steen zijn!

Pymee zeepaardje in koraal, links koraal met de poliepjes er uit, rechts zijn de poliepjes naar binnen

 

hier zie je het koraal al een beetje afsterven: coral bleeching heet dit verschijnsel.

 

Waarom hebben we koraalriffen nodig?

Koraalriffen zijn niet alleen prachtig om te zien wanneer je een duik in het water neemt. Maar liefst een kwart van alle dieren in de oceaan leven in en om koraalriffen. Wereldwijd zijn er meer dan 500 miljoen mensen voor hun voedsel en werk afhankelijk van koraalriffen. Ook zijn koraalriffen belangrijk om kusten te beschermen. Ze kunnen namelijk grote golven afremmen.

Zonder koraal kunnen veel mensen en dieren dus in de problemen komen. Helaas verdwijnt er steeds meer koraal door overbevissing, vervuiling van het oceaanwater en klimaatverandering.  Dit komt omdat de algen van veel koraalsoorten erg gevoelig zijn voor verandering van hun omgeving.  Als het klimaat en daarmee het zeewater opwarmt, en doordat er meer CO2 in terecht komt, wordt de oceaan zuurder en daar kunnen de kalkskeletten van de koralen heel slecht tegen. Net zoals jou tanden niet zo goed tegen suiker en citroensap kunnen.

 

7 Dingen die jij kan doen om koraalriffen te beschermen

  1. Wees zuinig met energie, verspil geen warm water en zet de tv uit als je er niet naar kijkt. Energie wordt in Nederland nog steeds voor het grootste deel opgewekt met energiebronnen die CO2 in de lucht brengen. Teveel CO2 in de lucht zorgt voor klimaatverandering. Klimaatverandering maakt het zeewater warmer en zuurder, waar koraal heel slecht tegen kan.
  2. Ga wandelen, fietsen of met de bus, vraag je ouders niet je met de auto weg te brengen. Stel je ouders voor om met de trein op vakantie te gaan en niet met het vliegtuig. Autorijden en vliegen stoot ook enorm veel CO2 uit.
  3. Gooi plastic afval in de plastic recycle bak of gebruik minder plastic. Plastic dat niet gerecycled wordt, wordt verbrandt of waait weg. Zwerfafval eindigt uiteindelijk in de oceaan, zie hier hoe.
  4. Leer meer over de oceaan, door bv. documentaires te kijken, boeken te lezen en er op school een spreekbeurt over te geven of werkstuk te schrijven. Kijk voor meer informatie over koraalbescherming bijvoorbeeld op de website coralgardening.org .
  5. Help een organisatie die de oceaan beschermt (als vrijwilliger of door lid te worden) en teken petities die daaraan bijdragen.
  6. Eet geen vis: er bestaat nog geen manier om vis op een duurzame manier te vangen, we overbevissen onze oceaan. Vissen zijn nodig voor de natuurlijke balans in onze zeeën. Ze eten snelgroeiende algen weg die vechten met koraal om de ruimte op het rif.
  7. Eet minder vlees. Elke seconde verdwijnen er 2 voetbalvelden aan tropisch regenwoud voor plantages met veevoer en koeien. Het regenwoud neemt ook CO2 op en is erg belangrijk. Wordt flexitariër! Dat betekent dat je geen vegetariër bent als je dat niet wilt zijn, maar gewoon af en toe geen vlees eet wanneer jij daar zin in hebt. Het liefst zo vaak mogelijk natuurlijk…